Vrouw lijdt schade door te korte deeltijdbaan

Ook tijdelijk onderbreken benadeelt de carrière
Bron: Trouw

Het tijdelijk onderbreken van de loopbaan en werken in deeltijd is in Nederland funest voor de carrière van met name vrouwen. Daarom is de levensloopregeling zoals die nu in het vat is gegoten, schadelijk, zegt sociologe Amelia Román.

Ze promoveert eind oktober aan de Universiteit van Utrecht op een omvangrijk onderzoek naar de gevolgen van het afwijken van de standaard voltijdse loopbaan. Daaruit blijkt dat werknemers in Nederland jarenlang de negatieve gevolgen dragen als ze tijdelijk stoppen of minder gaan werken, bijvoorbeeld omdat ze kinderen krijgen. Drie jaar nadat ze weer volledig aan de slag zijn gegaan, zijn de consequenties voor de carrière duidelijk zichtbaar.

Vergeleken met collega’s die wel fulltime zijn blijven werken, is hun functieniveau en sociaal-economische status lager. Ook op de langere termijn halen vrouwen deze schade niet in. Mannen lukt het nog wel van hun deeltijdverleden te herstellen, constateerde Román.
Tijdelijk helemaal stoppen met werken is nog schadelijker, want dat heeft ook gevolgen voor het salarisniveau. Tien jaar na deze ’pauze’ is bij vrouwen het loon nog steeds lager, analyseerde de sociologe. Voor mannen geldt bovendien dat ze na vrijwillige werkloosheid moeilijker weer een plaatsje veroveren op de arbeidsmarkt. Vrouwen voegen zich gemakkelijker in, kennelijk omdat werkgevers zo’n onderbreking bij hen meer accepteren.

Hoe anders is dit in België, waar zo’n verlofperiode of tijdelijke terugschakeling naar deeltijdwerk wettelijk verankerd is. Vrouwen gebruiken het voornamelijk om werk en zorg te combineren, (oudere) mannen voor deeltijdwerk als opstapje naar hun pensionering. Daar kan een tijdelijke onderbreking van de loopbaan of urenreductie zelfs een positief effect hebben, mits die niet langer dan een jaar duurt, analyseerde Román.

De sociologe betreurt het dat Nederland zo in de ban is van het Scandinavische sociale model. „Dat kent weliswaar veel langere verlofperiodes voor zowel vrouwen als mannen, maar het gaat uit van terugkeer naar voltijds-banen. Als we die keuze van deeltijdwerk in Nederland willen behouden, ook om ouderen langer aan de slag te houden, kunnen we wellicht meer leren van onze zuiderburen.” Want volgens Román heeft Nederland een grote ontwerpfout gemaakt in de levensloopregeling. Werknemers hebben wel wettelijk het recht op sparen van verlof, maar niet, zoals in België, het wettelijk recht op een onderbreking van de loopbaan.